Dit is een kopie van het artikel “Kom je er ooit vanaf? Vijf vragen over het spalkje in je mond”, door Tessa Hofland uit LINDA. d.d. 28 februari 2021.
Hoe lang heb jij het al in je mond zitten? Het spalkje dat je krijgt na het dragen van een beugel. En hoe lang blijft het daar nog zitten? Of staan jouw tanden nog perfect en heb je nooit zo’n ijzertje gehad? Orthodontist Fleur Vermeulen geeft antwoord op vijf vragen over het welbekende spalkje.
Kom ik ook nog van de spalk af?
“‘Whoo, altijd?’ is vaak de reactie als wij mensen in de stoel vertellen dat ze de spalk altijd moeten blijven dragen. Maar, vertellen we dan, je went er aan. Vroeger dachten orthodontisten dat als tanden een tijd op één plek zouden staan, ze niet meer zouden verschuiven. Wij weten nu dat je tanden altijd blijven bewegen. Of je nou een beugel gehad hebt of niet. Het hoort ook bij het ouder worden. Bij wie tanden veel bewegen en bij wie bijna niet is heel moeilijk om te voorspellen.”
Er zijn ook mensen zonder spalkje achter hun tanden. Waarom blijven die tanden toch op dezelfde plek?
“Bij een klein percentage is een spalk inderdaad niet nodig. Alleen valt niet te zeggen wie dat geluk heeft. Wij plaatsen zelf daarom altijd een spalk, of raden een nachtbeugel aan. Ik raad het echt altijd aan.”
Is een nachtbeugel dan beter dan een spalkje?
“Soms werkt een spalkje niet, bijvoorbeeld als je met je ondertanden op de spalk achter je boventanden bijt. Dan is een nachtbeugel een optie, en deze valt over al je tanden. Een spalk zit alleen achter de voortanden, en dus kan de rest van het gebit wel bewegen. Een nachtbeugel werkt wel alleen als die ook gedragen wordt. Ik slaap zelf ’s nachts ook met een nachtbeugel. Die van mij is een doorzichtig hoesje over mijn tanden. Ik heb er niet aan hoeven wennen.”
Voorbeeld van een nachtbeugel
Werkt zo’n spalkje wel als je tanden alsnog kunnen verschuiven?
“Zeker wel. Het is geen verspilling van je geld. Je hoeft nog maar een paar keer op controle te komen. Daarna hoef je alleen terug te keren als de spalk los gaat. Ze gaan wel eens kapot, en heel soms moet het vervangen worden. Is dat niet met alles? Als de spalk los is, ga dan terug naar je eigen orthodontist. Ook als je er al jaren niet meer bent geweest. Jouw oude praktijk moet snel plek voor je maken, en dat is belangrijk. Wacht zeker niet te lang met langsgaan als de spalk los is. Het kan zijn dat je tanden al na een paar dagen gaan bewegen. Onderschat dat niet”
De tandarts vindt er altijd tandsteen. Hoe houd je het goed schoon?
“Het zijn echte tandsteenvangers. De spalk achter je voortanden zit vlak naast de uitgang van de speekselklieren. Daardoor wordt het tandsteen daar sneller hard. Wij adviseren daarom altijd schoon te maken met tandenstokers of -ragers. En goed poetsen natuurlijk.”
